Nikola Tesla, 10 Temmuz 1856 tarihinde, günümüzde Hırvatistan sınırları içerisinde bulunan Smiljan kentinde dünyaya gelmiştir. Babası Ortodoks kilisesinde rahipti, annesi ise çiftçilik ile uğraşmaktaydı. Gençliğinde babası, oğlunun kendi izinden gidip bir rahip olmasını istiyordu. Fakat boş zamanlarında küçük ev aletleri icat eden annesi Djuka Mandic tarafından mühendisliğe teşvik edildi. Tesla, annesi sayesinde büyük bir hayal gücüne ve maceracı bir ruha da sahip olacaktı.
Hayallerini gerçekleştirmek için evinden ayrılan Nikola Tesla’nın ilk durağı Avusturya Graz’da bulunan teknik üniversite oldu. Üniversitedeyken bir jeneratör olarak çalışan ve tersine çevrildiğinde bir elektrik motoru olan Gramme dinamosunu gördü. Bu dinamodan elde edilebilecek olan alternatif akımın kullanılması için yollar tasarladı. Tüm bu mühendislik işleri ile uğraşırken aynı zamanda Prag Üniversitesinde Felsefe Bölümünü tamamladı. Ardından Budapeşte’ye taşınan Tesla, burada dönen manyetik alan ilkesini görselleştirdi. Daha sonra alternatif akımın başarılı olarak kullanımı açısından gerekli olan endüksiyon motoru için planlar geliştirdi. Aynı yılın sonlarına doğru 2 yıl yaşayacağı Paris’e taşındı. Burada Continental Edison adlı bir şirkette doğru akım elektrik santrallerinin tamirinde çalıştı. Mesai saatlerinin dışında ise bir endüksiyon motoru inşa ederek alternatif akımı kullanabileceği yerleri araştırdı. 1884’te ise fırsatlar ülkesi olan ABD’ye göç etti.
New York’a taşınan Nikola Tesla, Thomas Edison’un şirketinde çalışmaya başladı. Asıl görevi Edison’un icatlarını onarmak ve geliştirmekti. Tesla, yaratıcı fikirleri ve çalışkanlığı ile Edison’u etkilemeyi başardı ancak ikilinin arası zaman içerisinde bozuldu. Bu konuyla ilgili olarak tarihçilerin elinde kesin bir kanıt yok. Fakat kamuoyu tarafından kabul edilen bir hikâyeye göre Edison, Tesla’ya doğrusal akım dinamoları ile ilgili bir tasarımı karşılığında 50.000$ teklif etmiş. Ancak Edison, Tesla’nın bulduğu çözümü gördüğünde bunun bir mizah olduğunu öne sürmüştür. Durumun ne olduğunu bilemesek de Nikola Tesla, kısa süre sonra Edison’un yanından ayrılmıştır.
Edison’un yanından ayrıldıktan sonra Nikola Tesla, Tesla Electric Light Şirketi’ni kurdu ve yatırımcılar ile anlaştı. Fakat bir anda fonları kesildi ve şirketi kapatmak zorunda kaldı. Tesla, hayatını idame ettirmek için gündüzleri şehirde ağır işlerde çalıştı. Buna rağmen hâlâ alternatif akım çalışmalarına devam ediyordu. 1887 ve 1888 yıllarında 30’dan fazla patent aldı ve çalışmaları için Amerikan Elektrik Mühendisleri Enstitüsü tarafından davet edildi. Yaptığı konuşmada alternatif akımın kullanılabileceği alanlardan bahsetmişti. Boston’da bulunan ilk alternatif akım güç sistemini başlatan George Westinghouse ile tanışma fırsatı buldu. Westinghouse, Tesla’yı işe alarak akım savaşlarında yanına güçlü bir müttefik katmış oldu.
Westinghouse, 1890’da Tesla’ya bir laboratuvar verdi ve birlikte alternatif akım motorunun patentlerini aldılar. Tesla ile Westinghouse çalışmalarına devam ederken Edison, doğrusal akımı geliştirmek yerine farklı bir yöntem seçmişti. Alternatif akımın insanlara verebileceği zararı göstermek için çalışmalara başlamıştı. Politik bağlantılarını kullanarak elektrikli sandalye ile idam edilecek olan bir mahkûmda alternatif akım kullanılmasını sağladı. Bunu da gazetelerde yayımlattı. Edison, alternatif akımı kötülüyor ve işler Tesla için hiç de iyiye gitmiyordu.
Westinghouse’un yatırımcıları Tesla ile yapılan alternatif akım motorunun telif haklarını tamamen satın aldı. Bu durum da Tesla ile aralarının bozulmasına yol açtı. Ancak Westinghouse, yatırımcıları ikna ederek Tesla’nın işini motor üzerindeki haklardan feragat ederek sürdürmesini sağladı. Aralarındaki anlaşmazlığı çözen Westinghouse ve Tesla, elektrikli osilatörler, sayaçlar, geliştirilmiş ışıklar üretti. Ayrıca “Tesla bobini” olarak bilinen yüksek voltajlı transformatörü de icat ettiler. Ek olarak X-ışınları ile deneyler ve Guglielmo Marconi’den iki yıl önce kısa mesafeli radyo iletişim gösterileri yaptılar.
Tesla, Madison Square Garden’da bir havuzun etrafında radyo kontrollü bir tekneye pilotluk yaptı. Tesla ve Westinghouse birlikte 1891 Chicago’daki Dünya Kolomb Sergisi’ni aydınlattı. General Electric ile birlikte Niagara Şelalesi’nde alternatif akım jeneratörleri kurmak için ilk modern elektrik santralini oluşturdu. Tüm bunları yaparken aynı zamanda alternatif akım korkularını yatıştırmak için çalışıyordu. Bunun için laboratuvarında, vücudundan elektriğin geçmesine izin vererek lambalar yaktığı sergiler açtı.
Ancak işler istediği gibi gitmedi. 1895 yılında Tesla’nın New York’taki laboratuvarı yandı. Yangın, Tesla’nın notları ile birlikte ekipmanlarını yok etti. Colorado Springs’e taşındı ve 1900’de New York’a döndü. Ardından Finansör JPMorgan’dan destek aldı. Long Island’daki Wardenclyffe’de dev bir kule merkezli küresel iletişim ağı kurmayı başladı. Bu fonlara karşılık Tesla, telefon ve telgraf patent haklarının %51’ini Morgan’a devretti. Bu sebepten dolayı krediyi güvence altına aldığını düşünüyordu.
Tesla, dünya çapında iletişim sağlamayı ve resimler, mesajlar, hava durumu uyarıları gönderebilmeyi planlıyordu. Hatta kablosuz enerji iletimi için olanaklar sağlamayı bekliyordu. Proje; mali bir panik, işçi sorunları ve Morgan’ın desteği geri çekmesi nedeniyle terk edildi. Ancak Tesla pes etmedi, aklını türbinlere ve diğer projelere kaydırdı. Ne yazık ki fon eksikliği nedeniyle fikirleri yalnızca defterlerinde kaldı.
Tesla, son yıllarını New York’ta bir otelde geçirdi. Enerjisi ve zihinsel sağlığı azalmış olsa bile yeni icatlar üzerinde çalıştı. Üç sayısına olan takıntısı ve titizliği, dehasının getirdiği delilikler olarak kabul edildi. Son yıllarında şehrin güvercinlerini besleyip iddiaya göre onlarla iletişim kuruyordu. 7 Ocak 1943’te yaklaşık 60 yıldır yaşadığı New York’ta 86 yaşında koroner trombozdan vefat etti.
Gizli Hazineleri Keşfedin
