Bitkisel çaylar, yüzyıllardır vardır ve geçmişte insanlar tarafından doğal ilaç gibi kullanılmışlardır. Aslında isimlerine rağmen bitki çayları gerçek çay olarak görülmez. Yeşil çay, siyah çay ve oolong çayı da dahil olmak üzere gerçek çaylar “Camellia sinensis” bitkisinin yapraklarından elde edilir. Bitki çayları ise kurutulmuş meyvelerden, çiçeklerden veya bitkilerin farklı kısımlarından hazırlanır. Bu sebeple yeşil çay, siyah çay ve oolong çayı dışında kalan çaylara bitkisel çaylar diyerek ayırırız. Farklı tat, aroma ve etkilere sahip olabilirler. En sık tüketilen ve faydaları merak edilen 9 çayı sizin için yazdık. Bunlara ek olarak yeşil çay faydaları için “fit tariflerim” sekmemizi ziyaret edebilirsiniz.
Papatya Çayı
Papatya çayı faydalarından en çok sakinleştirme etkisini biliriz. Ayrıca papatya çayı faydaları arasında uyumaya yardımcı olmasını da sayabiliriz. Örneğin, doğum sonrası uyku sorunları yaşayan 80 kadınla yapılan bir çalışmayı ele alalım. Bu çalışmada iki hafta boyunca papatya çayı içen kadınlarda uyku kalitesinin ve sakinliğin arttığı gözlemlenmiştir. Dahası papatya çayı faydaları arasında anti bakteriyel, anti inflamatuar ve karaciğer koruyucu etkileri olduğu bazı çalışmalarda görülmüştür. Hatta adet öncesi dönemde sakinleştirme etkisi de papatya çayı faydaları arasında görülür. Gebelikte ve polen alerjisi olanlarda papatya çayı önerilmez. Özetle kesin kanıtlar olmasa da bu faydaları için papatya çayını deneyebilirsiniz. Satın alırken mayıs papatyası olmasına özen gösterin. Papatya çayını kaynatılmış su ile üstü kapalı halde 10-15 dakika demlendikten sonra günde 1-2 fincan içebilirsiniz.
Nane Çayı
Nane çayı, ülkemizde ve dünyada çok yaygın tüketilir. Popüler olarak sindirim sistemini desteklemek için kullanılır. Kesin kanıtlı çalışmalar olmasa da özellikle sindirim sistemi için nane çayı faydaları gözlemlenmiştir. Nane çayı, hazımsızlık, mide bulantısı ve mide ağrısı gibi belirtileri hafifletmeye yardımcı görülmüştür. Ayrıca bilimsel çalışmalar nanedeki yağı bağırsak, yemek borusu ve kolondaki spazmları gevşetmede etkili bulmuştur. Bunun yanı sıra nane çayı faydaları arasında antioksidan, anti kanser, anti bakteriyel ve antiviral özellikler de vardır. Kuru nane üzerine kaynatılmış su ile 5-10 dakika demleyerek günde 2-3 fincan içebilirsiniz.
Zencefil Çayı
Zencefil çayı, özellikle gribal hastalıklara karşı savaşan ve antioksidanlar içeren baharatlı bir içecek olmaktadır. Ayrıca zencefil çayı faydaları arasında iltihapla savaşmayı görebiliriz. Zencefil çayı, bağışıklık sistemini de destekler. Buna ek olarak zencefil çayı faydaları arasında mide bulantısına iyi gelmek de vardır. Yapılan araştırmalar zencefilin, özellikle hamileliğin erken döneminde, kanser tedavilerinde ve taşıtlarda yaşanan mide bulantısını hafifletmede etkisi olduğunu göstermektedir. Çalışmalar zencefilin mide ülserlerini önlemeye, hazımsızlığı ve kabızlığı hafifletmeye yardımcı olabileceğini de gözlemlemektedir. Zencefil çayı, adet ağrısının hafiflemesine de yardımcı olabilir. Zencefil çayı faydaları için demlerken taze kaynatılmış sıcak su ile 20 dakika bekletmek gerekir. Gebelikte günlük zencefil alımı 1,5 gramı geçmemelidir.
Ekinezya Çayı
Ekinezya bitkisinin faydaları arasında en çok bilinen soğuk algınlığı süresini kısalttığı ve hatta önlemeye yardımcı olduğudur. Yapılan çalışmalar, ekinezyanın bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu sayede ekinezya çayı üst solunum yolu enfeksiyonlarının şiddetini azaltabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları için veya soğuk algınlığı için ekinezya çayı tercih edebilirsiniz. Boğaz ağrısına iyi gelen bitki çayı arayışındaysanız da ekinezyadan faydalanabilirsiniz. Sıcak suda 10-15 dk demleyerek ekinezya bitkisinin faydalarını görebilirsiniz.
Adaçayı
Adaçayı, tıbbi özellikleriyle araştırmalarda oldukça kullanılmaktadır. Beyin sağlığına, kalp sağlığına etkileri olduğu düşünülür. Hatta bazı araştırmalar bilişsel işlev için adaçayının faydaları olduğunu göstermektedir. Bazı araştırmalarda ise Alzheimer hastalığı için de adaçayının faydaları olabileceğini düşündürmektedir. Kısaca adaçayı, bilişsel sağlık, kalp ve kolon sağlığı için faydalar sunan bir seçenek olabilir. Ancak bu etkiler hakkında kesin bilgi edinmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bunlara ek olarak hazımsızlık, öksürük, boğaz ağrısı gibi durumlarda da adaçayının faydalarını görebiliriz. Çay olarak demleyebilir veya gargara yaparak boğazı rahatlatabilirsiniz. Adaçayını demlemek için kaynatılan suda 5-10 dakika üzeri kapalı bekleterek demleyebilirsiniz. Gargara yapmak için demlerken kullandığınız adaçayı miktarını arttırmanız yeterli olacaktır.
Melisa Çayı
Melisa çayı hafif, limonsu bir tat içerir. Genellikle uykuya dalmayı kolaylaştırdığı için tercih edilir. Melisa çayı neye yarar, sorusunu bilimsel çalışmalarla incelediğimizde ise sağlığa olumlu etkilerini görebiliriz. Kalp sağlığına destek, yaşlanma karşıtı, antioksidan bir bitki olarak bilinir. Yapılan bir çalışmaya göre melisa çayı stresi, kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bu sebeplerle akşam bir fincan melisa çayı içmeyi deneyebilirsiniz. Çayı demlemek için melisa yaprağı üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edilerek 10 dakika ağzı kapalı olarak bekletilir. Melisa bitkisinin en çok limon otu ile karışma riski vardır. Özellikle paketli olmayan ürünlerde risk artabilir. Bitki çaylarını güvenilir yerlerden, kapalı ambalajlarda satın almayı unutmayın.
Kuşburnu Çayı
Kuşburnu bitkisi, C vitamini bakımından en zengin kaynaklardan biri olmaktadır. Ayrıca antioksidan ve anti-inflamatuar bileşiklerden de zengindir. Kuşburnunun anti-inflamatuar ve antioksidan etkileri cilt yaşlanmasına karşı savaşmaya yardımcı olabilir. Ayrıca artrit gibi iltihaplı hastalıklara kuşburnu çayının faydaları olduğu söylenebilir. Bunlara ek olarak kilolu ve obez kişilerde yapılan bazı çalışmalarda ise kuşburnu çayının faydaları arasında kilo kontrolüne destek etkiler görülmüştür. Kuşburnu çayı demlemek için kaynatılmış sıcak su ile 10-15 dakika bekletilmesi gerekir. Yemeklerden 30 dakika sonra içmeniz faydalarını görmenize destek olabilir.
Hibiskus Çayı
Hibiskus çayı, pembe-kırmızı renge sahip bir çiçekten yapılır. Ekşi bir tada sahiptir ve soğuk olarak da tüketilebilir. Renginin güzel olması sebebiyle karışım çaylara renk vermek amaçlı da kullanılır. Bunlara ek olarak hibiskus çayı faydaları da oldukça değerlidir. Anti-viral etkisi bazı çalışmalarda gösterilmiştir. Hatta yapılan çalışmalara göre kan yağlarını ve tansiyonu düşürmede hibiskus çayı faydaları olduğu söylenebilir. Ayrıca soğuk algınlığı ve nezlede belirtileri hafifletebilir. Hibiskus çayı poşet çaylarda kuşburnu çayı ile sıkça kullanılır ve kırmızı rengi verir. Kuşburnu meyvesini demlemek için kaynatılmış sıcak suda 5-10 dakika demlemek yeterli olacaktır. Yaz aylarında hibiskus ve buz ilavesiyle soğuk çaylar da hazırlayabilirsiniz.
Ihlamur Çayı
Ihlamur, kış aylarında ve gribal enfeksiyonlarda en sık tercih edilen çaylardan biri olmaktadır. Yapılan araştırmalarda ıhlamur çayı faydaları arasında soğuk algınlığı şikayetlerini hafifletici, terletici, balgam söktürücü ve ağrı kesici etkiler görülmektedir. Özellikle boğaz enfeksiyonlarında öksürüğe karşı olarak ıhlamur çiçeğinin yatıştırıcı etkisi olabilir. Bu sebeple ıhlamur çayını çiçek kısmıyla demlemeniz daha iyileştirici gelebilir. Kaynatılmış sıcak su ile 15 dakika demleyerek ıhlamur çayı hazırlayabilirsiniz. Günde birkaç defa ıhlamur çayı içerek etkilerinden faydalanabilirsiniz.
Bunları da Okumalısınız : Tok Tutan Yiyecekler
Bitki Çayları ile İlgili Genel Bilgiler
Bitki çayları, antioksidan, anti-viral, anti-inflamatuar etkilere sahip olabilirler. Bu sayede sağlığa olumlu etkileri görülebilir. Ancak bitki çaylarından faydalanmak için kullandığınız miktar, demleme süresi oldukça önem kazanır. Detoks karışık bitki çayı gibi çaylar için de bu durum geçerlidir. Demleme süresi çok farklı olan, içerikleri birbirini olumsuz etkileyebilen çayları birlikte içmemek tavsiye edilir. İçeriğinden emin olmadığınız detoks karışık bitki çayı gibi seçenekleri tüketmeniz faydadan çok zarar sağlayabilir. Bunun aksine kuşburnu ve hibisküs gibi birbirini destekleyecek bitkileri birlikte demleyebilirsiniz. Bitki çayları demlendikten sonra limon sıkabilirsiniz. Güvenilir yerlerden satın aldığınız bitkileri demleme miktarlarına dikkat ederek kullanabilirsiniz. Ek olarak kullandığınız bir ilaç varsa bilmediğiniz çayları tüketmemelisiniz.
Daha Fazlasını Keşfedin
